بسمه تعالی
بطور کلی شرک در همه مراتبش برای عبودیت انسان مضر بوده ومانع است. زیرا آنچه سیر دهندهی انسان در مسیر عبودیت، بسوی خداست، مراعات توحید مبدا متعال در همهی مراتب ومراحل آن یعنی توحید ذاتی ، توحید وصفی وتوحید فعلی است. قبل از پرداختن به شرح مراتب توحیدِ عبودی، برای روشن شدن مطلب ابتدا توضیحی درباره شرک ومراتب آن که درست نقطهی مقابل توحید است، میدهیم.
شرک، برای همه و بخصوص برای کسی که قصد رهیابی بسوی مقصد را دارد مانعیت ایجاد میکند.
بحث ما دربارهی سریان وتاثیر گذاریِ توحید در همه ابعاد بندگیست حال آنکه تا وقتی چنین مانع وحجاب غلیظی( شرک) در همه ابعاد زندگی ما ظهور و بروز دارد، حرکت عبودی چه معنایی میدهد؟
شرک عبارت است از اینکه انسان در نظام وجود به غیر از ذات مقدس حق برای موجودی اصالت وجودی واستقلال در اثر گذاری قائل باشد بطوریکه در مرحله فکر و عقیده ودر عملِ او این دوگانگی ودوبینی تاثیر بگذارد.
اولین مرحله از شرک، که شرک جلیست، این است که بغیر از ذات مقدس حق ، موجودی را مستقل درحیات ودر تاثیر گذاری بداند واز این جهت او را عبادت بکند.( مثل عبادت آفتاب و ستارگان و…) این مرحله از شرک را شرک در عبادت میگویند که مسلمین ومومنین به چنین شرکی مبتلا نیستند.
دومین مرحله از شرک، شرک خفیست، که آنهم مراتب دارد و مرحلهی خیلی بدتر و روشنِ آن اینگونه است که انسان به دلیل اینکه برای موجودی استقلال در اثر گذاری میبیند به همین جهت از او اطاعت میکند .دراین مرتبه موجودی بجز ذات مقدس حق را عبادت نمیکند ولی چون مخلوقی را مستقلا منشا اثر میداند سعی در جلب نظر آن واطاعت از وی میکند به جهت جلب خیرات ودفع ضررها. البته اصل مشکل و وحشتناک بودن آن که در عوالم بعدی ممثّل خواهد شد این است که اطاعت از آن موجود در مقابل ومخالف اطاعت از دستورات خدا باشد.
آن موجود هر که میخواهد باشد .سلطان باشد، رئیس باشد ،همسر باشد، فرزند باشد. خلاصه اگر انجام خواستهی او مخالف دستورات وخواسته های ربّ متعال باشد، این شرکِ در طاعت است.
در مطالب گذشته که قول دادیم به مرور تشریح کنیم، به این مطلب اشاره کردیم که
جان مسئلـه در دعوت خدای متعال این است که انسان، دل از هرچه مانع ذکر وطلب معبود است بردارد ودر مرحله فکر وعقیده وعمل ، وجودات وآثارخودی (استقلالی) سلسله ی اسباب و علل (مخلوقات)را نفی نموده و خود را از شرک خفی در همه مراحل وظهوراتش تطهیر کند وفقط مبدا وجود را حقیقی و مطلوب و مقصود ببیند که همه مراتب وجود وموجودات از آثار اسماء و صفات او و در احاطه ى مشیت وخواست اوست (لا اله الا الله).
در نماز که گفتیم نمود واظهار عبودیت است، از اول تا آخرش اظهار حقیقی وعینیِ توحید در همه مراتب آن، در محضر خدای متعال است که در همه ابعاد بندگی باید مو به مو پیاده شود.
انشاءالله در مطالب آینده تا حدودی درباره مراحل دیگرِ شرک با استفاده از آیات قرآن خواهیم پرداخت.
کاربران محترم؛هرگونه استفاده از مطالب سایت بدون ذکر منبع پیگرد قانونی دارد.